Nöbetçi Eczaneler
Sitokin Fırtınası nedir ve belirtileri nelerdir? Sitokin Fırtınası nasıl geçer?
Covid-19 virüsü kapmış olan hastalarda ortaya çıkabilen sitokin fırtınası yıkıcı hasarların artışına ve ölüme neden oluyor. Peki, sitokin fırtınası nedir, kaçıncı gün ortaya çıkar?
Dünyayı etkisi altına alan ölümcül virüs Kovid-19 ile mücadelede, “bağışıklık sisteminin dosttan düşmana dönüştüğü an” olarak adlandırılan “sitokin fırtınası” yıkıcı hasarların artışına ve ölüme neden olduğu ortaya çıktı. Yakın zamanda ünlü sunucu Hakan Ural’ın koronavirüs sonrasında yakalandığı “sitokin fırtınası” arama motorlarında en çok tıklananlar arasında listenin başında yer alıyor. Tedaviye rağmen düşmeyen ateş, akciğer hasarının artışı ve laboratuvar değerlerinde bozukluk durumunda “sitokin fırtınası” tanısı konuluyor. En sık viral enfeksiyonlar sonucu gelişen bu tabloda, sitokin aşırı ve kontrolsüz şekilde salındığında, etrafında ne varsa yıkıyor, sağlam hücreleri de öldürüyor. Bağışıklık sistemi, kendi dokularını yok etmeye başlıyor.
Son dönemlerde koronavirüs ile birlikte daha fazla açığa çıkmış olan Sitokin Fırtınası nedir, nasıl korunulur, belirtileri nelerdir gibi tüm merak edilen soruların cevabını Medipol Mega Üniversite Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu cevapladı.
SİTOKİN FIRTINASI BELİRTİLERİ;
Genel olarak, akut enflamasyon da dahil olmak üzere beş ana belirtileri ile başlar kızarma ya da kızarıklık, tümör ya da şişmedir.
Sitokin fırtınaları ile ilişkili en dikkate değer klinik durumlardan biri, SARS-CoV-2’den önemli sayıda ölümden sorumlu olan akut solunum sıkıntısı sendromunu (ARDS) içerir.
PEKİ SİTOKİN FIRTINASI KAÇINCI GÜN ORTAYA ÇIKAR?
Covid-19’da sitonik fırtınası genellikle hastalığın 7. ya da 8. günlerinde ortaya çıkmaktadır. Bu günlerde hastanın durumu sitokin fırtınası seyrine göre ya daha kötüleşerek yoğun bakım sürecine girer ya da iyileşme göstererek olumlu bir şekilde ilerler.
Son araştırmalar, COVID-19 tanısı ile çoklu organ disfonksiyon sendromu (MODS) arasında 5-7 günlük kritik bir süre olduğunu bulmuştur. Hastaların yaklaşık %80’i bu süreden sonra iyileşme eğilimindeyken, hastaların yaklaşık %20’si şiddetli pnömoni yaşayacak ve yaklaşık %2’si sonunda bu virüse yenik düşebilir.
COVID-19’DA SİTOKİN FIRTINASI TEDAVİSİ
COVID-19’daki sitokin fırtınasını tedavi etmek için çok çeşitli anti-inflamatuar tedaviler araştırılmaktadır. Araştırmacılar, sitokin fırtınasının COVID-19 için pozitif test eden bireyler üzerindeki zararlı etkilerini doğrudan azaltmak için sitokin fırtınası teşhisi sırasında immünoterapinin uygulanmasını tavsiye ettiler.
Bu tedavi seçeneklerinin COVID-19’un neden olduğu sitokin fırtınasını başarılı bir şekilde inhibe etme yeteneğini tam olarak değerlendirmek için daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç vardır.
SİTOKİN FIRTINASI İÇİN İLAÇLAR GELİŞTİRİLİYOR
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Batu Erman, Kovid-19 hastalığında ortaya çıkabilen enflamasyonu (sitokin fırtınası) önlemek için yeni ilaç çalışmaları yapıyor.
Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, uzun yıllar yurtdışında genetik ve kanser immünolojisi alanında çalışmalarını sürdüren, Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü NIH’de çalıştıktan sonra 2004’te Türkiye’ye dönen Prof. Dr. Batu Erman, geçen yılın sonunda üniversite kadrosuna dahil oldu.
İnsan bağışıklık sistemi üzerine yaptığı araştırmalarla kanser ve son olarak koronavirüs ilaçları geliştirmek için çalışmalar yürüten Erman, kurduğu yeni laboratuvarda koronavirüs için ilaç çalışmalarına Boğaziçi Üniversitesi’nde devam ediyor.