Jinekolojik Kanserler için Tarama ve Farkındalık Hareketi Başlatılıyor
CİSÜ Platformu, Eylül Ayını Jinekolojik Kanserlerle Mücadeleye Ayırıyor
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları (CİSÜ) Platformu, Eylül ayını Jinekolojik Kanser Ayı olarak belirleyerek, kadın+ bireyleri tarama testleri ve aşılama için harekete geçmeye çağırıyor.

Erken Teşhisin Hayati Önemi: Jinekolojik Kanserlerle Mücadele

Eylül ayı, jinekolojik kanserlere karşı erken teşhisin önemine dikkat çekmek amacıyla belirlenen bir aydır. Rahim ağzı kanseri, yumurtalık kanseri, rahim içi, vajina ve vulva kanserlerine yönelik tarama testleri, hayati bir önem taşımaktadır. CİSÜ Platformu üyesi ve Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı (TAPV) Üreme Sağlığı Eğitimcisi Nurşen Kanbur, “Risk grubunda olmasanız bile düzenli kontrolleri ihmal etme lüksümüz yok. Vakit kaybetmeden tüm kadınları tarama testine davet ediyoruz” şeklinde konuştu.

Jinekolojik Kanserlerle Mücadelede Bilinçlendirme Kampanyası

Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre, 2023 yılının sonuna kadar sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde 106 binden fazla kadına jinekolojik kanser teşhisi konulması ve 32 binden fazlasının bu kanser nedeniyle hayatını kaybetme ihtimali bulunuyor. Platform Sözcüsü Kanbur, bu kanserlerin farklı risk faktörleri, genetik etkenler dahil, içerdiğini belirtti ve risk grubunda olmasanız bile düzenli kontrollerin önemine vurgu yaptı.

En Sık Görülen: Rahim Kanseri

Dünya Sağlık Örgütü, bu yıl ‘bilgilen, tarama yaptır, aşı yaptır’ sloganıyla tüm kadın+ bireyleri farkındalık kampanyasına davet ediyor. Kanbur, jinekolojik kanser türlerinin belirtileri hakkında şu bilgileri paylaştı: “Rahim kanseri (uterus veya endometriyum kanseri) en sık görülen jinekolojik kanser türüdür. Erken teşhis, rahim kanserinin başarılı bir şekilde tedavi edilme şansını artırır. Olağandışı vajinal kanama, lekelenme veya akıntı yaşıyorsanız bir doktora görünmelisiniz. Sağlıklı bir kiloya ulaşmak ve bu kiloyu korumak, rahim kanseri riskini azaltmanın bir yoludur.”

Rahim Ağzı Kanseri ve Erken Teşhis

Kanbur, rahim ağzı kanseriyle ilgili de şu bilgileri verdi: “Rahim ağzı kanserinin belirtileri arasında, anormal vajinal akıntı veya kanama, vajinal seks sonrası kanama, vajinal koku ve pelvik veya karın ağrısı yer alır. Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız bir jinekologa gitmelisiniz. Rahim ağzı kanseri vakalarının çoğu artık önlenebilir. HPV aşısı 9 yaştan itibaren 46 yaşa kadar olan uygulanabiliyor. Rahim ağzı kanserini erken tespit etmenin en iyi yolu düzenli aralıklarla Pap smear testleri ve HPV testleri yaptırmaktan geçiyor. Menopoz döneminde tüm kadın+ bireylere rahim kanserinin riskleri ve semptomlarının anlatılması gerekiyor.”

Yumurtalık Kanseri ve Belirtileri

Kanbur, şu anda yumurtalık kanseri için etkili bir tarama yöntemi bulunmadığına dikkat çekti ve uzun süreli şişkinlik, idrar semptomları (aciliyet veya sıklık), pelvik veya karın ağrısı, yemek yemede zorluk veya çabuk doyma hissi gibi belirtiler varsa bir jinekoloğa gidilmesi gerektiğini vurguladı. Ailede meme ve yumurtalık kanseri öyküsü, Lynch sendromu, BRCA gen mutasyonları gibi durumlarda yumurtalık kanseri riski yüksek olanların taramak için transvajinal ultrason ve CA 125 kan testleri yaptırabileceğini söyledi.

Belirtilere Dikkat: Vajinal ve Vulvar Kanser

Vajinal kanserin belirtileri arasında alışılmadık vajinal kanama, cinsellik sonrası kanama, ağrı, idrara çıkma veya bağırsak hareketlerinde sorunlar, sulu akıntı veya vajinada şişlik veya kitle yer alıyor. Vulvar kanseri veya kanser öncesi belirtileri arasında kronik kaşıntı, anormal kanama veya akıntı, cilt rengi değişiklikleri (daha açık veya daha koyu, kırmızı veya pembe), siğil benzeri veya ham yüzeyli şişlik yer alır. Vulvar kanseri için standart bir tarama olmasa da belirtilere dikkat etmek erken teşhise yardımcı olabilir. Vulvada normalden farklı görünen bir alan, bir şişlik veya yumru (kırmızı, pembe veya beyaz), vulvar ciltte kalınlaşma veya açık bir yara varsa mutlaka dikkate alınmalıdır.

Sağlık Bakanlığı’na Çağrı: Somut Adımlar Atılmalı

Kanbur, Sağlık Bakanlığı, yerel yönetimler ve diğer ilgili kamu kuruluşlarının jinekolojik kanserlerle ilgili bilgilendirme ve farkındalık kampanyaları yapmaları gerektiğini belirterek, “Birçok kadın yeterince bilgi sahibi olmadığı için bu hastalıklara yakalanabiliyor ya da tedaviye çok geç başlanabiliyor. Tarama testleri ve HPV aşıları tüm kadınlar için ücretsiz ve erişilebilir olmalı. Sağlık Bakanlığı’nın bu konuda ciddi adımlar atması gerekiyor” dedi.

CİSÜ Platformu Hakkında

CİSÜ Platformu, cinsel haklar ve üreme haklarının temel insan hakları kapsamına girdiği kabulüyle; cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarına ve hizmetlerine hiçbir ayrımcılık olmadan erişimi desteklemek üzere çalışan bir platformdur. Ulusal ve yerel sivil toplum örgütleri, akademik kurumlar, meslek örgütleri ve akademisyenler bir araya gelerek bireyin özel hayatında ve kamusal alanda ortak savunuculuk çalışmaları gerçekleştirir. CİSÜ Platformu, cinsel sağlık ve üreme sağlığı, aile planlaması, kadın sağlığı, halk sağlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, engellilik, sığınmacı ve mülteciler, gençlik ve hukuk alanında çalışan sivil toplum kuruluşları ve bireysel üyelerden oluşmaktadır.

Daha fazla bilgi için: CİSÜ Platformu Resmi Websitesi