Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Tıp Fakültesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hemotoloji ve Onkoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Can Acıpayam, 2-8 Kasım ‘Lösemili Çocuklar Haftası’ kapsamında lösemi hastalığı ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Halk arasında “Kan Kanseri” olarak bilinen löseminin tedavisinde yüzde 90’ın üzerinde başarı sağlanabiliyor. Nedeni tam olarak bilinemeyen hastalığın, diğer tüm kanserlerde olduğu gibi belirtileri önemsemek tedavide vakit kazandırıyor ve hayat kurtarıyor.
LÖSEMİ NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
Löseminin çocukluk çağında en sık görülen kanser türü olduğunu belirten Prof. Dr. Can Acıpayam, “Kemik iliğindeki kan kökenli hücrelerin anormal, kontrolsüz çoğalması sonucunda bu hastalık ortaya çıkıyor. Kemik iliğinde kanser yayılınca kan üretme fonksiyonu kayboluyor. Vücut kan üretemediği için çocuklarda kan değerleri düşmeye başlıyor. Bunun sonucunda çocukta kansızlığa bağlı yorgunluk, bitkinlik, halsizlik, okul başarısında düşme gibi belirtiler karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
“ERKEN TANIYLA TEDAVİ BAŞARISI YÜKSEKTİR”
Çocuk hastalarda kanser tedavisinde erken tanı ve multidisipliner yaklaşımın benimsenmesi gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Can Acıpayam, “Çocukluk çağı lösemilerinde Türkiye çok önemli bir aşama kaydetmiştir. Diğer çocukluk çağı kanserlerinde erken tanı, uygun ve etkin tedavi ile dünya standartlarında yaşam oranlarına ulaşılmıştır. Tüm hekimler çocuklarda da kanser gelişebileceğini akıldan çıkarmamalıdır. Erken tanı ve uygun merkeze yönlendirme hayati öneme sahiptir. Çocukluk çağı lösemilerinde tedavi başarısı risk gruplarına bağlı olmakla beraber genelde yüksektir. Erken dönem sorunlar aşıldıktan sonra esas gerçek hayata dönüş süreci başlar. İyileşme sürecini tamamlayan çocuklarda hayata adaptasyon önemlidir. Büyüme gelişmenin izlenmesi, tüm organ sistemlerinin hastalık ve yapılan tedavilerden aldığı travmalar göz önüne alınarak uygun alt birimlerce izlemi, aşılamaların tekrarı özellikle önemlidir. Okula dönüş, sosyal uyum, ikincil kanser gibi ek sorunların izlemi, doğurganlık sorunları önem kazanır” şeklinde konuştu.
“TEDAVİ AİLE, ÇOCUK VE DOKTOR UYUMU GEREKTİRİYOR”
Tedavinin uyum gerektirdiğini söyleyen Acıpayam, “Çünkü tedavi bir, iki hafta değil en az 2 yıl sürüyor. O nedenle hasta iyi bir merkezde doktor ve aile uyumunun da olduğu şekilde tedavi edilmeli. Çocukları kemoterapiye getirmek zor oluyor. Çocuklar hastalığın farkına varınca hastanede neler yaşayacaklarını biliyor. O yüzden çocukların hastaneye daha mutlu ve uyumlu gelmelerini sağlamalıyız. Uyumsuzluk olursa hastalık tekrar nüks edebilir” dedi.
Çocukların beslenmesinin de önemli olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Can Acıpayam, “Mümkün olduğunca doğal beslenmelerini öneriyoruz. Lösemide belirtiler bir hafta ile 1 buçuk ay arasında oluşur. Her şey normal giderken çocuk üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdi, bir hafta sonra idrar yolu enfeksiyonu oldu, daha sonra başka bir enfeksiyon daha geçirdiyse; tekrarlayan enfeksiyonlar ve tekrarlayan kanamalar gözleniyor ise mutlaka hekim ile görüşmek gerekir” diye konuştu.